Ik ben Rob de zoon van Hans de Kok. Mijn vader vertelde mij het verhaal van Hendrik, een broer van mijn opa Jilles de Kok. Hendrik was één van de 31 oorlogsslachtoffers uit Beneden-Leeuwen.
Eind april 1943 brak er een landelijke staking uit als protest tegen de plannen van de Duitsers voormalige krijgsgevangenen op te roepen voor dwangarbeid.
In veel fabrieken werden de machines stilgezet. Ook bij Gelder-van Os in de Waterstraat.
Ik vertel nu het verhaal zoals Hendrik het zelf beleefd heeft.
“Mijn naam is Hendrik. Ik ben de zesde van de zeven zoons van Herman de Kok en Bertha Baars. Mijn vader was mede-eigenaar van Timmer-, metsel- en aannemersbedrijf Van Zwam-De Kok. Ik kon goed mee op school, maar verder leren na de lagere school zat er in die tijd niet in. Ik werkte graag met mijn handen en ben daarom gaan werken bij Van Gelder-van Os
Op een maandag tijdens de stakingsdagen in 1943 reed een Duitse vrachtwagen voor, op het moment, dat ik met een paar maten in de pauze op het fabrieksterrein aan het voetballen was. Wij werden ingeladen en naar het gemeentehuis gebracht. Ik werd daar als staker eerst ter door veroordeeld, maar mijn vonnis werd omgezet tot werken in een strafkamp.
Ik voelde me absoluut niet schuldig en vond het erg, dat ik onterecht gestraft was. Ik hoop erop dat God ervoor zal zorgen, dat alles goed komt. Na de koepelgevangenis in Arnhem, kwam ik in Vught terecht. Gelukkig kan ik van hieruit per brief contact houden met thuis, mijn ouders en mijn broers. Ik heb nog geschreven, dat ze goed voor mijn fiets en mijn gereedschapskist moeten zorgen. Ik kan mijn tijd hier verdrijven met wat handvaardigheid. Ik heb een sigarettenkistje gemaakt met mijn gevangenennummer erop: 3939. Vanuit Leeuwen sturen ze regelmatig pakjes. Laatst met etenswaar, gekookte bonen en erwten, waar ik om gevraagd had.
Het is nu september 1944 en er gaan allerlei geruchten, dat de Amerikanen de grens van Nederland naderen. Ik hoop, dat ze ons snel komen bevrijden.”
Maar het kwam niet meer goed.
In september 1944 werd Hendrik weggevoerd naar Sachsenhausen, vanwaar hij op 26 februari 1945 met een transport in Mauthausen aankwam. Enkele weken later was het leven van Hendrik de Kok ten einde. Hij was 21 jaar.
