Tegel 15 – het volledige verhaal (tevens korte versie)
Algemene informatie
Het oorlogsverhaal van Beneden-Leeuwen wordt verteld door de herdenkingstegels verspreid door het dorp. De tijd vanaf de mobilisatie, de evacuatie in 1940, de meistaking in 1943 en vooral de frontperiode van september 1944 tot de bevrijding in mei 1945 komen daarin aanbod.
U kunt een wandeltocht of fietstocht maken langs alle tegels.
In het museum is een routebeschrijving beschikbaar.
Vergeet ook niet de twee monumenten op de begraafplaats hiertegenover te bezoeken.
De schuilkelder in de kerk
Vanuit deze positie kijkend naar de overkant van de Pastoor Zijlmansstraat is aan de zijkant van de kerk de toegang tot een kelder te zien.
Deze kelder is in de frontperiode gebruikt als schuilkelder. 50 tot 70 personen zochten hier in de nacht gedurende zes maanden een veilig onderkomen in een ruimte van 10 bij 9 meter.
Bets de Hövel vertelt: “Wij woonden in het blok van Meyer. Die huizen hadden geen kelder. De pastoor bood voor de angstige nachten uitkomst. Tijdens de tijd van de beschietingen mochten wij schuilen in de kelder onder de kerk. Daar sliepen wij, ondanks het kwelwater in de kelder, met meerdere gezinnen.”
Onderduiken van joden in kerk
Pastoor Zijlmans wist gedurende 18 maanden drie joden te verbergen. Een man en een vrouw met een kind klopten bij hem aan op 13 februari 1943.
De pastoor verleende ze onderdak in de kerk. Hij deelde zijn geheim alleen met het huispersoneel, de kapelaan en de koster, Thé van Beek.
Op verschillende plaatsen werd het gezin ondergebracht. Eerst boven de jongenskapel. Toen er razzia’s werden aangekondigd, in het kachelhouthok bij de konijnen en tenslotte op een zolder boven de sacristie. Het joodse gezin is daar gebleven tot de bevrijding in oktober 1944.