Dijk 432 – Café De Pelikaan
In dit café woonde de familie Toebast. Naast cafébaas was Toebast rivierventer.
Volgens de dochters Willy en Ria bespiedde vader bootjes met Duitsers op de Waal.
Vanonder de dijk probeerde hij dichterbij te komen via de oprit van de Wamelse Pas (nu de Noorderpas). Plotseling zag hij Duitsers met hun hoofd boven de dijk uitsteken. “Ik zweefde terug naar beneden”, verklaarde hij later. Hij verschool zich snel in een tabaksveld. Hij zag drie Duitsers de dijk afkomen met hun geweren in de aanslag. Net voor het tabaksveld keerden zij om, terug naar de dijk.
Vader heeft toen onmiddellijk de ondergrondse, die bij De Lorijn zat te kaarten, en zijn eigen familie gealarmeerd. De familie vluchtte van de dijk weg via de boomgaard van Van Vlaanderen en zocht een veilige stek in de kelder bij bakker Zondag. Het huis zat vol met buurtgenoten. Ria zat angstig tegen haar moeder aangedrukt en hoorde het schieten op de dijk. De kogels “tsjierpten” om het huis.
Twee jongens van bakker Zondag waagden zich nog bij ons huis aan de dijk, dat ondertussen in brand stond en haalden er nog twee ledikantjes uit, die afgebladderd op het schuiladres terecht kwamen.
Café de Pelikaan werd totaal uitgebrand.
De familie vond een onderkomen bij familie in Maasbommel. Later in de oorlog konden wij inwonen bij Thijs van Lent de schoenmaker, die zijn huis ook was kwijtgeraakt bij deze brand. Hij had een woning gevonden aan Het Zand. Daarin hebben wij gewoond tot het einde van de oorlog.
Na de oorlog is de hele familie, vader moeder en vijf kinderen, gaan wonen in de voormalige nettenschuur, waarin destijds Jan Jurriëns, een schokkervisser, zijn netten droogde.
Toebast richtte daar ook een noodcafé in. Er kwam een biljart, een platenspeler, tapkast en tafeltjes en stoelen om het biljart. Helm van Gelder had rondom Hollandse taferelen op de muren geschilderd met mooie toepasselijke spreuken eronder, gemaakt door Harry van Heertum. Onder was de woning, op zolder sliepen de kinderen. In 1955 is naast deze schuur een nieuw café met woonhuis gebouwd.
Dijk 431 – Behouden huis / winkel “De Sperwer”.
Winkel “De Sperwer” was eigendom van Wim Kolvenbach en Fien van den Berk. In de rechterhelft was een kruidenierswinkel. Wim was rivierventer. Hij ging regelmatig met zijn boot naar de Vincentshoef stroomopwaarts. Daar in de uiterwaarden, ter hoogte van de tegenwoordige Kaliwaal, woonde Fan Kolvenbach, familie dus, met zijn gezin in de boerderij met die naam. Ze brachten daar boodschappen of gingen familie ophalen voor een bezoekje.
Dit pand werd aangestoken. Ria Toebast vertelde dat “tante Fien” de kattenbak over de fles met Fosfor gooide en zo de brand geblust heeft. Dit huis is later in verband met de dijkverbetering gesloopt.